Abstract : | Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του ενεργειακού τομέα στην Ελλάδα, οι προκλήσεις αλλά και οι ευκαιρίες από την ενεργειακή μετάβαση. Παρουσιάζεται αναλυτικά η κατάσταση του ενεργειακού συστήματος της χώρας, το μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής καθώς επίσης και το δίκτυο φυσικού αερίου. Γίνεται διεξοδική παρουσίαση του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού πλαισίου πολιτικών και των στόχων της ενεργειακής μετάβασης προς μια οικονομία μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Μελετάται η ενεργειακή αγορά, η δομή, η απελευθέρωση και η μετάβαση στην νέα εποχή του χρηματιστήριου ενέργειας και της ενοποιημένης Ευρωπαϊκής αγοράς (Target model). Αναδεικνύεται η επίδραση των ενεργειακών έργων, η συμβολή τους στην οικονομική ανάπτυξη, η επάρκεια ισχύος και η ενεργειακή ασφάλεια. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην απολιγνιτοποίηση, την εφικτότητα του «decoupling» (αποδέσμευση), την ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση ενέργειας στον κτηριακό τομέα, παράγοντες που αποτελούν πυλώνες της αειφόρου ανάπτυξης. Μέσα από μια εμπεριστατωμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση, επιχειρείται η καταγραφή ευκαιριών και κινδύνων της ραγδαίας αλλαγής του ενεργειακού τομέα υπό την πίεση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Οι τεχνολογικές εξελίξεις, οι θεσμικές διευκολύνσεις και οι μεγάλης κλίμακας ενεργειακές επενδύσεις (πχ διασυνδέσεις) φαίνεται να αυξάνουν το δυναμικό απανθρακοποίσης του ενεργειακού τομέα στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα αναδύονται σημαντικές ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης, νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων και απασχόλησης. Όπως επισημαίνεται στην παρούσα διπλωματική εργασία, η ενεργειακή μετάβαση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψιν της με ουσιαστικό τρόπο διάφορες κοινωνικο-οικονομικές παραμέτρους (δίκαιη μετάβαση) και περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Συμπερασματικά, η ανάλυση ανέδειξε την πολυπλοκότητα και την ανάγκη συνεχούς παρακολούθησης και επικαιροποίησης των στόχων της ενεργειακής μετάβασης καθώς οι υψηλές τεχνολογικές προκλήσεις σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση καθιστούν το εγχείρημα εθνική προσπάθεια πρώτης προτεραιότητας. The object of this paper is to capture the current situation of the energy sector in Greece, the challenges and opportunities of the energy transition. The state of the country's energy system, the electricity generation mix, the transmission and distribution networks as well as the natural gas network are presented in detail. A comprehensive presentation of the European and National policy framework and the goals of the energy transition to a zero carbon footprint economy is made. The energy market, the structure, the liberalization and the transition to the new era of the energy exchange and the integrated European market (Target model) are studied. The paper highlights the impact of energy projects, their contribution to economic development, adequacy of power and energy security. Particular reference is made to withdrawal of lignite units for power generation, the possibility of "decoupling", energy upgrading and energy savings in the building sector, factors that are pillars of sustainable development. Through a thorough literature review, attempts are made to identify opportunities and risks of rapid change in the energy sector under the pressure of the climate emergency. Technological developments, institutional simplification and large-scale energy investments (eg. interconnections) seem to increase the potential for decarbonization of the energy sector in Europe and Greece, while at the same time significant opportunities for economic growth, new productive activities and employment emerge. As pointed out in this dissertation, the energy transition should take into account substantially various socio-economic parameters (fair transition) and environmental constraints. In conclusion, the analysis highlighted the complexity and the need for continuous monitoring and updating of the goals of the energy transition as high technological challenges combined with the economic crisis make the project a national priority.
|
---|